Dossier Mastenbroek

Dit is een expertquote van Thomas de Leeuw, Frits Hypotheken

Het conceptverkiezingsprogramma van GroenLinks-PvdA bevat goede intenties voor de woningmarkt, maar de uitwerking schiet op een aantal punten tekort. Als hypotheekexpert maak ik me vooral zorgen over de gevolgen voor ‘verse’ huiseigenaren. 

Verse huiseigenaren betalen de rekening 

De afschaffing van de hypotheekrenteaftrek is op lange termijn onvermijdelijk en zelfs wenselijk – het verstoort de markt en de enige echte winnaars zijn de banken. Maar de timing en het tempo maken het verschil tussen een succesvolle hervorming en een financiële ramp voor jonge huizenbezitters. 

Onze berekeningen laten zien dat starters die recent hebben gekocht in het ergste geval bijna 5.000 euro per jaar meer gaan betalen. Dat is een enorme lastenverzwaring voor mensen die al op hun tenen lopen om überhaupt een woning te kunnen financieren. Deze groep heeft gekocht tegen de hoogste prijzen, met de hoogste hypotheek en heeft bij hun aankoopbeslissing rekening gehouden met de hypotheekrenteaftrek. 

Nog zorgwekkender is het risico bij een dalende markt. Als de afbouw samenvalt met een prijsdaling – en we zien nu al eerste signalen van afkoeling in Amsterdam – kunnen starters tot 50.000 euro extra onder water komen te staan. Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA spreekt over uitsmeren over 8 tot 12 jaar, maar dat is te snel om zulke grote financiële klappen op te vangen. 

Twee weken bedenktijd lost niets op 

Een ander voorstel, twee weken bedenktijd in plaats van drie dagen, is ronduit zinloos. Starters kunnen nu al binnen drie dagen een bouwkundige keuring regelen – dat gebeurt in de praktijk ook volop. Het echte probleem is dat je binnen twee weken nog steeds geen financiering rond krijgt. Dat duurt gemiddeld vier tot vijf weken. 

Wil je starters écht helpen? Kijk dan naar het buitenland. In de VS werken ze met pre-approval: je regelt je financiering vooraf, waardoor je zonder risico kunt bieden. In Frankrijk is een bouwkundige keuring verplicht onderdeel van het verkoopdossier. Combineer deze twee systemen en je hebt een échte oplossing. 

GroenLinks-PvdA moet de afbouw van de hypotheekrenteaftrek verlengen naar minimaal 15 jaar en een compensatieregeling treffen voor recente kopers. De extra bedenktijd mag in de prullenbak. Focus liever op structurele oplossingen die de woningmarkt echt eerlijker maken.